آنچه که در جشنواره فیلم فجر گذشت

خلاصه‌ای از سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر را در این گزارش بخوانید.

 

به گزارش آی‌فیلم به نقل از خبرگزاری تسنیم، جشنواره فیلم فجر بی‌شک مهم‌ترین رویداد سینمایی کشور و در واقع ویترین سینمای ایران می‌باشد، محملی که از سویی فرصتی است برای تعامل نظر هنرمندان و نمایش فیلم‌هایی که یک سال آینده سینمای ایران را از نظر اقتصادی، فکری و فرهنگی رقم خواهند زد و از سوی دیگر مجموع فیلم‌های راه یافته به جشنواره برآورد و تحلیل کلی از جریان فیلمسازی کشور را در سالی که گذشت ارائه می‌کنند و در یک کلام جشنواره فجر بزنگاه مهمی برای رشد اقتصاد سینما و آسیب شناسی محتوایی آن است از این رو نباید از کنار آن به سادگی گذشت.

 

این فستیوال بزرگ ملی امسال سی و هفتمین دوره خود را پشت سر گذاشت. در جشنواره امسال شاهد دو روز تعطیلی به خاطر ایام سوگواری بودیم که تا به‌حال به این شکل در جشنواره اتفاق نیفتاده بود. در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر ۴۰ فیلم بلند سینمایی، ۴ فیلم کوتاه، ۴ مستند و ۳ انیمیشن به نمایش در آمدند. در این مطلب سعی شده فیلم‌های جشنواره امسال به صورت کلی مورد بررسی قرار گیرند تا بفهمیم جشنواره امسال چه از لحاظ محتوایی و چه از لحاظ فنی تا چه حد به مطلوب یک سینمای ایرانی اسلامی نزدیک شده است. گفتنی است این مطلب قبل از اهدای جوایز این جشنواره نگاشته شده است.

 

تنوع ژانر و درخشش فیلمسازان جوان

در میان فیلم‌های بلند سینمایی ما شاهد تنوع ژانر هستیم؛ از درام و کمدی گرفته تا سورئال، اکشن و حتی نوآر. امسال نیز جوانان در کنار بزرگان این حرفه قدرت نمایی کرده و حتی گاه از آن‌ها پیشی گرفته اند، در کنار آثار ضعیف فیلمسازان باتجربه ای، چون رسول صدرعاملی، کیومرث پوراحمد، فریدون جیرانی و حتی پرویز شهبازی و علیرضا رئیسیان جوانان تازه نفسی، چون محمد حسین مهدویان، نیما جاویدی، مهدی جعفری و میلاد صدرعاملی آثاری قابل قبول ارائه کردند. همچنین امسال فیلمسازان زن نیز حضور پررنگی داشتند؛ مونا زندی حقیقی، یلدا جیلی، آزیتا موگرینی و نرگس آبیار از جمله چهره‌های زن حاضر در جشنواره امسال هستند که بی‌شک نرگس آبیار با فیلم جسورانه و تحسین برانگیز «شبی که ماه کامل شد» از بقیه یک سروگردن بالاتر قرار دارد.

 

در جشنواره امسال در کنار آثار قوی و درخور اعتنایی، چون قصر شیرین، قسم، شبی که ماه کامل شد، ماجرای نیمروز؛ رد خون، سرخ پوست، بیست و سه نفر و غلامرضا تختی که مخاطب را راضی از سالن سینما بیرون فرستاده‌اند فیلم‌هایی، چون پالتو شتری، آشفته گی، خون خدا، مسخره باز و ناگهان درخت هم به نمایش در آمدند که بیشتر بر نمایش جهان شخصی فیلمساز تکیه داشتند و نتوانستند چندان با مخاطب ارتباط برقرار کنند.

 

موضوعات مختلف دستمایه فیلم‌های سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر

از لحاظ محتوایی باید گفت: موضوع یک فیلم درجشنواره فیلم فجر می‌تواند یک موضوع خانوادگی، یک موضوع سیاسی، اجتماعی، تاریخی، ملی و... باشد، اما مهم این است که این موضوع چقدر توانسته نسبت با جامعه ایرانی، مشخصه‌ها یا مولفه‌های ایرانی را در نسبت با استاندار‌های سینما حفظ کند. در جشنواره امسال نیز مانند سالیان گذشته موضوعاتی، چون عشق، خانواده، غیرت، قصاص، خیانت و اعتیاد مورد توجه فیلمسازان بوده‌اند؛ فیلم‌هایی چون «یلدا»، «جان دار» و «جمشیدیه» به سراغ خیانت رفتند، «متری شش و نیم» و «خون خدا» از اعتیاد و معضلات آن گفتند، «آشفته‌گی»، «ایده اصلی»، «مردی بدون سایه»، «نگهان درخت» و «تیغ و ترمه» روایتگر خیانت در زندگی زناشویی بودند، فیلم «بنفشه آفریقایی» با بدعتی جدید در روابط زناشویی به دنبال تخریب مفهوم غیرت بود، در فیلم‌های «سال دوم دانشکده من» و «طلا» جوانان در خانواده‌های فروپاشیده به حال خود رها شده بودند، فیلم‌های «درخونگاه»، و «ناگهان درخت» با غرض ورزی خاصی به دنبال سیاه نمایی از دوران بعد از انقلاب و دهه ۶۰ بودند و فیلم‌های «معکوس» و «سال دوم دانشکده من» با پایان بندی بدون منطق و گل و بلبلی خود مخاطب را شگفت‌زده کردند.

 

جمع‌بندی

در پایان باید گفت: جشنواره فیلم فجر باید از یک سری استاندارد‌های سینمایی برخوردار باشد، مخاطبان خاص سینما که گاه صف‌های طولانی را در انتظار دیدن یک فیلم تحمل می‌کنند چرا باید شاهد فیلم‌های ضعیف و سطحی باشند که بعضاً آن‌ها را به یاد فیلم فارسی بیندازد؟ چرا هنوز برخی فیلمسازان به خود اجازه می‌دهند تصویری وقیح و بی بندو بار از روابط شخصیت‌ها نمایش دهند؟ همچنین جشنواره فیلم فجر به عنوان مهم‌ترین رویداد فرهنگی نظام جمهوری اسلامی ایران همچون سایر بخش‌ها و ارگان‌های این نظام باید دارای یک سری اهداف و چشم انداز‌هایی باشد که در راستای پیشبرد اهداف نظام، حرکت کند، اما چه در جشنواره امسال و چه سال‌های گذشته اینگونه نبوده است. چرا باید هنوز آثاری در این جشنواره به نمایش درآیند که با اهداف خاص سیاسی فضای جامعه در دوران بعد از انقلاب را سیاه و تیره نشان دهند؟ چرا به فیلمسازان مسئله دار بازهم اجازه ساخت فیلم داده می‌شود؟ و صد‌ها پرسش بی پاسخ دیگر که موجب می‌شود فیلم‌های ارزشی و همسو با سیاست‌های انقلاب و نظام چون «بیست و سه نفر»، «شبی که ماه کامل شد»، «ماجرای نیمروز» به تعداد انگشتان دست نیز نرسد.

 

 

 

 

ه خ/ط ه